Đánh giá loa siêu trầm REL S3: Phù thủy ẩn mình

Như Dũng

(PCWorldVN) Rel Acoustics đã có một loạt loa siêu trầm REL serie R rất thành công. Đầu năm 2014, công ty công bố thêm dòng S thay cho R. Rel S3 là một trong ba mẫu loa S mới đó.

Giới thiệu dòng loa siêu trầm S

Trên website của mình, hãng sản xuất loa nổi tiếng của Anh là Rel Acoustics tuyên bố rằng trong 25 năm qua cho đến nay, chưa serie Sub REL nào có giá trung bình mà lại được áp dụng kỹ thuật đỉnh cao và tốt như serie S. Loa siêu trầm (sub bass) S3 bề ngoài trông rất giống loa Rel R 328 cho đến khi bạn gỡ bỏ lưới tản nhiệt. S3 vẫn giữ màu đen bóng hoặc màu trắng và hình dáng khối lập phương với tay cầm, tấm lưng và chân kim loại. Nhưng thùng S3 sâu hơn một chút so với serie R nhưng rất ít người nhận thấy sự khác biệt này. Độ sâu của thùng loa là do nó có một sự thay đổi đáng kể trong thiết kế: Nó được đóng bằng gỗ MDF dày 30mm và có thanh giằng nội bộ tốt hơn làm cho S3 cứng chắc hơn, nặng hơn so với mô hình R.
 

Loa siêu trầm sub bass REL S3.
Tuy nhiên, sự thay đổi lớn nhất nằm ở các củ loa và ampli mới thế hệ NextGen II. Ở các serie trước, sub Rel dựa trên các vật liệu truyền thống, nón che bụi lớn. Trong khi ở serie S mới thì sử dụng củ loa có màng hợp kim cong dập nguyên mảnh, không có mũ che bụi và ampli công suất mạnh đến 400W RMS. Màng loa công nghệ mới của Rel này là một trong những yếu tố quan trọng làm nên thành công của serie S, nó có mầu trắng ngà bạc, làm từ hợp kim cường lực gọi là T-6063 (chủ yếu là hợp kim magiê và silicon). Hợp kim này được coi là có tính chất cơ học tốt, độ bền kéo rất cao, và có các bề mặt rất trơn tru.
 
Ngoài ra, hai bên hông loa có tay cầm cải tiến xi bóng hơi nhô ra mỹ thuật và các nút tinh chỉnh phía sau lưng bố trí lại dễ sử dụng hơn. S3 và S5 có thể điều khiển từ xa nếu mua thêm hệ hộp điều khiển vô tuyến Longbow của REL giá 100 USD (khoảng 2,13 triệu đồng). Máy phát Longbow là một hộp nhỏ hỗ trợ người chơi sub riêng trong phạm vi 15m, hai hoặc nhiều sub trong phòng mà không cần phải dùng dây dẫn.
 

Loa siêu trầm REL S3 nhìn từ phía sau.
Với các công ty chế tạo subwoofer, khó mà có được âm thanh tốt từ sub để nghe nhạc hai kênh. Nhưng REL Acoustics với phương châm “chỉ làm một việc và làm tốt nhất” đã làm được cái việc khiến cho tín hiệu bass của Sub REL hợp nhất, đồng bộ với tín hiệu âm thanh của loa chính một cách dễ dàng.
 
Hiệu quả của sub bass REL nói chung và S3 nói riêng là tăng cường âm trầm sâu, tương tác với các phòng nghe tốt hơn, do đó, làm cho các loa chính tự do, cởi mở hơn trong tầm trung vì thế người dùng sub Rel sẽ nghe được âm thanh stereo tách bạnh hơn, cảm giác của buổi biểu diễn trực tiếp nhiều hơn và nhận ra chính xác vị trí của nhạc công, ca sỹ.
 

Bên dưới tấm tản nhiệt này là những thay đổi quan trọng so với loa siêu trầm serie R.
Để đạt kết quả tốt nhất, công ty Rel khuyến cáo sử dụng sub cho việc nghe nhạc bằng kết nối có dây vào ampli chính. Sau đó, chỉnh giảm volume của sub cho đến khi nó trở thành hoà nhập đơn thuần âm bass vào âm bass vốn bị giới hạn của loa chính. Quá trình chỉnh tần số và chọn vị trí không phức tạp, chỉ cần thao tác vài lần, mỗi lần 10 - 15 phút với các đĩa test để đạt âm bass tối ưu với thiết bị và phòng nghe của từng dàn máy.
 
Thông số kỹ thuật:
 
  • Sub hướng thẳng phía trước được hỗ trợ, kết hợp với loa thụ động hướng sàn
  • Các củ loa: 1 củ bass hợp kim 250mm và 1 củ thụ động 300mm hướng sàn
  • Đầu vào: Đầu vào cao cấp với kết nối Neutrik Speakon; đầu vào thấp cấp thông qua một giắc RCA; LFE đầu vào thông qua cặp giắc RCA
  • Tần số thấp mở rộng: 22Hz ở 6dB
  • Công suất khuếch đại: 400W RMS NextGen II Class D
  • Controls: Crossover (30Hz - 120Hz); Gain (0 - 80dB); giai đoạn (0 hoặc 180 độ); Power (bật/tắt); SMA kết nối chuyển đổi cho kết nối không dây tùy chọn Longbow.
  • Kích thước (Cao x Rộng x Sâu): 424 x 406 x 463,5mm
  • Khối lượng: 27,9kg
  • Màu: Đen piano hoặc Bóng trắng sơn mài
  • Giá: 1.299 bảng Anh, khoảng 45 triệu đồng
  • Nhà sản xuất: REL Acoustics, Anh.

Lớp vỏ ngoài sơn mài đen piano rất đẹp của REL S3 lại khiến cho việc ghi hình nó trở nên khó khăn.
 
Cải thiện đáng kể bộ dàn
 
Trong trải nghiệm, TestLab sử dụng cấu hình đầu CD Denon DCD 3300, đầu cassette Tascam 112 Mk II, mâm đĩa nhựa Pioneer XL-1550 kim MC Concept; Dây tín hiệu Analysis Plus Chocolate Oval; Ampli single end Separo SE300I; Dây nguồn Analysis Plus Power Oval; Dây loa Analysis Plus Oval 12/2; Loa JBL Control Monitor 4312A…
 
Khi mới setup sub Rel S3 cùng bộ loa JBL 4312A, TestLab hoang mang vì như là không nghe thấy S3. Đặt tay nhẹ lên màng loa thụ động dưới đáy S3, có thấy nó rung nhưng chưa thấy sự khác biệt nào đáng kể. TestLab căn chỉnh các núm vặn về mức 12h và để loa siêu trầm hoạt động thêm một lúc rồi tắt nó đi. Cảm giác “yên ắng” tăng dần đến đúng mức vẫn thường nghe, tất cả mất vài giây. Đôi loa vẫn nghe stereo như được xì bớt hơi.
 

Trên nóc loa siêu trầm REL S3 là miếng logo lớn.
TestLab thử với bài Hotel California (CD The Eagle – Hell Freezes Over). Khi những tiếng trống bass căng mọng nổi lên, tắt loa sub, những tiếng trống bass xẹp xuống. Thường thì, tiếng trống bass trong bài Hotel California sẽ căng mọng với những ampli có chế độ điều chỉnh tone và loa có bass lớn. Ampli Separo không sử dụng chế độ điều chỉnh tone và hiệu ứng khiến tiếng trống bass căng mọng là do sub S3 mang lại. Càng về sau, khi sub S3 đã được chạy rà kỹ, hiệu ứng càng cách biệt.
 
Đặt đĩa DSD My Heart To You của Don Williams, bản đầu Wonderful Tonight, rồi thì bản thứ hai When I’m With You, sự giàu có âm trầm nghe rất tự nhiên. Nó nâng đỡ giọng ca, âm trung cũng như làm cho âm cao tách biệt, sắc nét. Ở CD Stan Getz – The next revolution in CD technology, bài đầu Ginza Samba là một hòa tấu hay của dàn nhạc jazz. Từng nhạc cụ đều được thể hiện hết, trong đó những nhạc cụ mang lại âm bass là rất rõ nét. Nói vậy không có nghĩa là chũm chọe, saxophone… không được thể hiện đắt giá. CD này còn bao gồm các hòa tấu nhạc jazz khác như I’ve Grown Accustomed To Her Face; For All We Know; Crow’s Nest; Liz-Anne; Big Bear; My Buddy. Chúng đều rất hay.
 

Tấm mặt nạ khiến cho loa siêu trầm đẹp hẳn lên. Nó còn có tác dụng tán âm.
Khi bè trầm trở nên vững chãi, nền móng âm thanh của bản nhạc cho phép thể hiện những âm cao hơn một cách tốt đẹp hơn. Đó là quy luật. Trong trải nghiệm này, loa JBL 4312A là loại có bass “3 tấc” không hẳn đã thiếu bass. Nhưng chặn dưới 45Hz của loa này rõ ràng vẫn nên có thêm sub S3 vốn có chiều sâu xuống tận 22Hz bởi trong cuộc chiến chinh phục âm vực, chỉ cần lên cao hay xuống thấp thêm một nốt kế cận là cả một vấn đề lớn (ở trường hợp trải nghiệm, âm vực trầm xuống thêm được một quãng tám). Cải thiện bởi sub S3 rất rõ nét khi TestLab đặt nghe một số CD độc tấu guitar cổ điển. Âm trầm sâu nhất của guitar cổ điển là nốt Mi quãng tám trầm có cao độ nằm giữa 55Hz - 110Hz. Các âm bồi trong bản Vals No3 của Barrios vào khoảng 220Hz nhưng lại tỏ ra rất sâu và căng tròn, khác xa khi hệ thống không có sub S3.
 
TestLab nghe cassette vở Ballet Giselle của Adam do Dàn nhạc Nhà hát lớn Moskva biểu diễn (Algis Djuratis chỉ huy). Đây là bản thu của hãng Melodia, ngày thường nghe mảnh mai, sắc cạnh. Khi có sub S3, nhạc của vở Ballet lên đầy, dày, chi tiết mà vẫn hòa quện. Âm thanh analogue xưa được xử lý trên hệ thống sử dụng công nghệ sub woofer tân kỳ của Rel hoàn toàn phù hợp, càng nghe càng thấy hay.
 

Có sân khấu rộng, người ta có thể kê nó cùng với dàn loa. Còn không, người ta có thể kê nó vào vị trí nào đó phù hợp trong phòng nghe. Việc kê như thế không ảnh hưởng đến hiệu ứng tăng cường âm trầm của REL S3.
TestLab nghe thêm bản Giao hưởng cung Re thứ (in D minor) của Cesar Franck do Dàn nhạc giao hưởng quốc gia Pháp biểu diễn (Jean Martinon chỉ huy, LP do The Musical Heritage Society Inc phát hành tại Mỹ). Đây là bản giao hưởng lớn, theo hướng trường ca, bi thương giàu động lực và sắc thái. Những âm trầm của dàn nhạc được thể hiện rất kiềm chế nhưng rõ nét, trừ những vị trí quan trọng. Có một điều lạ là phải nhờ có tiếng trầm của sub S3, giải pháp mới tái hiện bản ghi như dàn nhạc sống trước mắt thì mỗi khi âm trầm rộ lên, người nghe lại cảm nhận nó đã được phát ra từ phía loa bass của đôi loa chính. Loa sub kê đâu trong phòng nghe kín cũng được. Nó có dây tín hiệu dài 8 mét.
 
Ưu điểm: Hoàn toàn ẩn mình trong việc nâng cấp âm trầm
Nhược điểm: Vì có ampli bên trong nên tương đối nặng so với thể tích của loa
Cung cấp thiết bị: Shop Âm Thanh 181/1, Đường 3/2, Q.10, TP.HCM.