Mâmđĩa than Ovation đế gỗvới cần các bon Clarify và kim MM Maestro đã đoạt giải mâm hay của năm 2011.Trong bài, kim Maestro được thay bằng kim MC Kiseki Blue NOS khiến cho cỗ máytrở nên một mâm đĩa than hát hay trên cả sự mong đợi.

Nhàsáng lập hãng Clearaudio, Peter Suchy là người biết nhìn xa trông rộng, biếtcách biến ước mơ của mình trở thành hiện thực. Vớiý chí thép của người Đức, Peter Suchy không chạy theo xu hướng nhưng tạo nên nhữngchuẩn mực mới trong lĩnh vực analogue bằng phương châm giản dị của ông là “Chọnlấy điều tốt nhất và làm cho nó tốt hơn nữa”.

Từnăm 1978, Clearaudio bắt đầu có tiếng trong thế gới âm thanh khi họ trình làngđầu kim cao cấp Moving Coil (MC – dùng cuộn dây động thay vì nam châm động nhưkim MM) và máy lọc âm - điều tốc Power Generator, một thiết kế chưa từng có. Từđó đến nay, sản phẩm Clearaudio đã được thế giới âm thanh thừa nhận là hànghi-end chất lượng cao với nhiều kỹ thuật tiên phong, với nhiều thành tích, chuẩnmực mới như trục gốm từ lực CMB, máy điều tốc, cần đĩa nằm ngang TQ, đầu kim MCdùng 8 – 12 cuộn dây có độ rõ nét S/N từ 90 đến 100db…

Clearaudiohiện sản xuất gần như tất cả đồ chơi analog từ mâm đĩa than đến các món liênquan như phono pream, cần, kim, dụng cụ cân chỉnh, giắc cắm, cáp âm thanh, máylau đĩa và thậm chí cả các đĩa than thượng hạng. Tất cả đều được chếtạo tại xưởng của Clearaudio ở Erlangen, Đức vớisự đo lường tỉ mỉ và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt kiểu Đức.

Box 1: Ngày nay, Clearaudio là hãng chế tạo mâm đĩa than của Đứcrất nổi tiếng trong thế giới của những người mê đĩa than nói riêng và thế giớicủa những người mê âm thanh nói chung.  

Mâm đĩa than Ovation vỏgỗ

Mâmđĩa than Ovation được chế tạo với sứ mệnh của một thiếtbị trìnhdiễn âm thanh analog từ đĩa than một cách rõ ràng, minh bạch nhấtcó thể. Cần kim Clarify làm từ sợi carbon, với kỹ thuật mới nhất “không ma sát”,Clearaudio dùng từ lực để nâng cần và chống trượt - một kỹ thuật mới và sánggiá của Clearaudio. Hệ thống vận chuyển của Ovation sử dụng động cơ DC 3 tốc độtách riêng, xa rời trục quay và có bộ điều khiển tốc độ bằng mắt cảm biến quanghọc (OSC) gắn ở phía dưới của mâm quay. OSC đọc tốc độ để ổn định đúng tốc độ,giúp Ovation biểu diễn âm nhạc chính xác. Khi sử dụng, việc lựa chọn tốc độ trởnên rất dễ thông qua bấmchọn các nút Off, 33 1/3, 45, và 78rpm.

Mâm(platter) của Ovation dày 40mm. Clearaudio dùng nhựa POM (Polyoxymethylene) phatrộn với một chất liệu bí mật mà Clearaudio đánh giá rất cao và dự kiến sẽ thaythế toàn bộ các loại mâm trước năm 2010. Mâm này kết nối với trục quay thôngqua ổ gốm từ lực CMB ngược chiều, luôn lơ lửng trên không trung do bị từ lực đẩy.Mâm Clearaudio Ovation vận hành êm ái tuyệt đối và hoàn toàn mạch lạc.

Đếmâm cấu tạo như chiếc bánh sandwich kẹp 2 miếng thép với đế gỗ Panzerholz làm từnhiều lớp gỗ ép keo khiến Panzerholz có đặc điểm dai hơn thép, đạn bắn không thủng.Clearaudio sử dụng nó trong các sản phẩm cao cấp vì tính ngoài tính ổn địnhtrong vận chuyển nó còn gia tăng độ ấm áp analogue cho âm thanh. Clearaudio còntiếp tục tăng thêm khối lượng bằng 10.000 viên bi thép nhỏ li ti với nhiều kíchthước khác nhau bỏ vào các ngăn chứa nằm giữa đế gỗ Panzerholz. Nhờ 10.000 viênbi thép này và 3 chân bằng thép không gỉ chống rung có thể tinh chỉnh, mâmOvation trở nên rất vững chãi. Mọi nhiễu âm cơ học và động năng được triệttiêu.

Tấtcả các tính năng kỹ thuật tinh tế đã mang lại cho mâm đĩa Ovation một sự cân bằnglý tưởng giữa kỹ thuật, mỹ thuật và âm thanh tuyệt vời, giúp cho âm đĩa thannày thắng giải thưởng Mâm đĩa than hay năm 2011 của tạp chí âm thanh TheAbsolute Sound uy tín.

Box2: Đặc tính kỹ thuật mâm đĩa than Ovation:

•Thân làm bằng Panzerholz - gỗ kẹp nhôm, cấu hình bánh sandwich

•Có các ô chứa 10.000 bi thép làm tăng khối lượng và giảm rung chấn nội bộ

•Chân khóa từ đổi mới điều chỉnh phương ngang

•Mâm đĩa chính dày 40mm làm bằng POM với vành nặng

•Mâm đĩa phụ làm bằng nhôm gia công

•Cơ chế trục quay CMB gốm từ tính (CeramicMagnetic Bearing)

•Động cơ 3 tốc độ DC với bộ điều hòa tốc độ dùng mắt quang học (OSC)

•Cần kim bằng sợi carbon không ma sát, đầu cần bằng nhôm máy bay

•Tốc độ: 33 1/3, 45 và 78 vòng/phút (rpm)

•Kích thước: 41,9 x 12,7 x 35 cm (Rộng x Cao x Sâu)

•Khối lượng: 13,6 kg

•Giá tham khảo 6.500 USD, chưa kim – đã có tay cần Clarify carbon

Kim MC Kiseki BlueNOS

Trongcác năm 2010 - 2011, Công ty Kiseki của Nhật Bản tái sản xuất hạn chế 100 đầukim Kiseki Blue NOS để phục vụ cho các fan Kiseki trên toàn thế giới vốn luônao ước được sở hữu kim MC Kiseki Blue huyền thoại có từ thậpniên 1980.

Thânkim Kiseki Blue NOS được gia công từ nhôm rắn, bộ phậnchuyển động (cuộn dây - coil) được làm từ các bộ phận trước kia và hiện nay.Sự kếthợp kỹ thuật thủ công tinh tế tỉ mỉ của Nhật Bản và vật liệu chọnlọc hoàn hảo đã mang lại kết quả đầy ấn tượng: kim Kiseki Blue NOS tái bản vượt xaKiseki Blue.

Box3: Đặc điểm kỹ thuậtkim MC Kiseki Blue NOS:

•Thân kim bằng hợp kim nhôm

•Kệ kim bằng hợp kim Boron Rod đặc, đường kính 0,28 mm

•Kim: Đầu tiếp xúc kim cương bóng

•Bán kính hoạt động của đầu kim: 5 x 120 mm

•Góc nhìn dọc (VTA): 20 độ

•Cuộn bọt sắt, dây chéo

•Khối lượng: 10,8 gram

•Điện áp ra: 0,4 mV tại 3,54 cm/s

•Trở kháng nội bộ: 12 Ohm

•Tần số đáp ứng: 20 – 20.000 Hz ở ± 1 dB

•Cân bằng kênh: tốt hơn 0,5 dB

•Tách kênh: Tốt hơn 35 dB tại 1 kHz

•Xuất tải: 100 Ohm – 47.000 Ohm

•Đề nghị lực tải kim: 1,7 - 2,0 gram

•Tối ưu lực tải kim: 1,7 - 1,8 gram

•Nhiệt độ làm việc tối ưu: 23°C

•Thời gian chạy rà: 50 - 100 giờ.

Các phối ghép

Ovationlà ‘tiếng hoan nghênh’, hàm ý buổi biểu diễn âm nhạc thành công. Đúng là mâmđĩa than Ovation có năng lực biểu diễn xuất sắc. Tuy nhiên, để nó có thể biểudiễn hay, cần có những sự hỗ trợ không thể thiếu của các hạng mục phần cứng nhưphono pre, ampli, loa, dây nhợ, lọc điện, biến áp cách ly… và các hạng mục phầnmềm như đĩa than các loại mới, cũ, cổ điển và nhạc nhẹ… Tóm lại, phần cứng phảitốt và phần mềm phải hay. Đó là các đòi hỏi để có một buổi nghe nhạc thực sự cuốnhút, lý thú, xứng đáng với thời gian và sự chăm chú bỏ ra.

Ovationlà cỗ máy gọn nhưng đủ nặng và có 3 chân đinh điều chỉnh được cao độ. Chúng tôisử dụng 3 miếng kê chân đinh của Clearaudio nhằm tăng cường khả năng chốngrung, triệt nhiễu và không để chân đinh xé rách mặt kệ gỗ. Việc căn chỉnh thăngbằng ngang cho mâm đĩa than diễn ra dễ dàng nhờ ốc vít hai tầng để khoá chân nằmở chân máy và thước bọt tròn của hãng Clearaudio. Thước cho phép chỉnh phươngngang theo 360 độ của mặt phẳng.

Trongtất cả phối ghép, giải pháp chọn gồm ampli đèn tích hợp Single End SeparoSE300I công suất 10W RMS/bên 8Ohm chạy đèn 300B-98 và loa Techwood S6C 150W8Ohm bass 4 ‘tấc’ (dây tín hiệu Kimber Kable AGDL, dây loa Oval 9 của AnalysisPlus). Thoạt đầu, ghép Ovation với phono pre giá rẻ PA1.2 của Music Hall (Mỹ)và sử dụng lựa chọn MC để chơi với giải pháp chọn. Chỉ là một phono pre khởi đầunhưng Music Hall pa1.2 đã cho phép hình dung được một mâm đĩa than rất đĩnh đạc,khác hẳn những mâm đĩa than ‘thường thường bậc trung’ ở chỗ nó đã được căn chỉnhcực kỳ chính xác và ‘rất lỳ’ về tốc độ. Tuy nhiên, pa1.2 (với giá thấp 180USD)chưa phải là đối tác lý tưởng của Ovation. Nó không làm cho bản nhạc thiếu sótgì nhưng thực sự mới chỉ mang lại một độ phân giải loại khá.

Chuyểnsang ghép với phono pre Nanophono của Clearaudio. Dĩ nhiên, kết quả ở đây hợplý hơn, nhất là với sự hỗ trợ của tính năng bổ sung điện trở tải chính xác hơncho từng loại kim MC. Độ phân giải của Nanophono cao hơn so với pa1.2, các nốtnhạc căng hơn và tổng thể hoà quyện nhưng cũng chi tiết hơn, nền nhạc sáng sủa,rộng và động. Tuy vậy, độ phân giải mà phono pre khởi đầu của Clearaudio làNanophono (giá tham khảo 380USD) mang lại cũng chỉ ở mức khá tốt và Nanophonocũng chưa phải là đối tác thực sự của Ovation, nhất là khi mâm này lại nâng cấpchạy kim MC Kiseki Blue NOS.

Cuốicùng, chúng tôi tạm hài lòng với phono pre Triton của Rogue Audio (Mỹ, giá thamkhảo 995 USD, khoảng 21 triệu đồng). Phono pre Triton cho phép điều chỉnh nhiềuchế độ kim chơi: Mở nắp đậy trên nóc máy, hàng loạt lựa chọn cho phép ngườinghe chọn đúng chế độ hỗ trợ mình cần sắp đặt ngay ngắn trước mắt và dễ thaotác. Âm nhạc được xử lý qua Rogue Audio Phono Pre Triton cực kỳ vững vàng, mạnhmẽ, chi tiết, thấu đáo.

Trênthực tế, ngay cả một số đầu đọc CD cũng không ‘làm chủ tốc độ’. Có cái cho cảmgiác âm thanh vội vã, có cái cho cảm giác âm thanh chậm rãi. Nhưng, ở Ovationqua Triton, không hề có chuyện chậm rãi hay vội vã mà đó là âm thanh theo đúngthời gian thực, đúng sự kiện âm nhạc của tác phẩm, do nghệ sĩ quyết định.Triton và giải pháp chọn là lựa chọn cuối cùng. Vào thời điểm trải nghiệm,chúng tôi không có phono pre nào khả dĩ hơn. Với độ phân giải tốt của Triton,chúng tôi cho rằng việc trải nghiệm Ovation là chu đáo dù có thể chưa thật mãnnguyện.

Nghekỹ ở các lựa chọn, đặc biệt là với Triton, mâm đĩa than Ovation chứng tỏ nó làmột lực sĩ mạnh mẽ nhưng rất tinh tế và trung tính, không áp đặt, chỉ biết chạythật đúng tốc độ và ổn định theo cả phương dọc, phương ngang lẫn chống rung,triệt nhiễu, giúp cần và kim thể hiện tài nghệ xử lý tín hiệu rãnh đĩa. Đến lượtmình, cần kim dài 13 inch (là độ dài cần khá lý tưởng với các mâm đĩa than) lạicho phép đầu kim đứng thẳng tuyệt đối trên rãnh đĩa nhưng cũng hoàn toàn tự dotrong các dao động lắc dọc, lắc ngang tuỳ theo “địa hình” rãnh đĩa. Theo mộttài liệu trên Internet, kim MC Kiseki Blue NOS có giá tham khảo 1.600 euro (khoảng43,2 triệu đồng) đủ sắc sảo, tinh tế để khai thác hết thông tin, ý tứ chìm sâutrong các rãnh đĩa.

Box 4: Với Ovation, âm nhạc được thể hiện với hết vẻ đẹp vốn cótừ sự toàn dải cố hữu đến các dải trầm, trung, bổng cụ thể. Bản thu có gì thìOvation và Kiseki Blue NOS mang lại thứ đó. Người nghe thưởng thức hết đĩa nàytới đĩa khác với sự tin tưởng hoàn toàn…

Đích đến là đĩa than

Đĩathan đã trải qua thời hoàng kim thập niên 1970. Suy tàn nhưng không chết, đĩathan tiếp tục tồn tại qua thời thu thanh kỹ thuật số những năm 1980 – 1990.Nhưng sang thế kỷ 21, đĩa than lại bắt đầu chu kỳ tăng trưởng mới dù chưa đến mứcđể các tín đồ đĩa than hy vọng vào sự phổ cập cùng nghĩa với giá tốt. Đĩa thanđang trở lại vì phẩm chất ưu việt nhưng vẫn còn đắt đỏ, giá đĩa mới ở thị trườngViệt Nam khoảng gần 1 triệu đồng/chiếc thời lượng khoảng 45 phút. Đĩa cũ có giábằng 1/3 đến gần một nửa so với đĩa mới. May mắn là, nhiều đĩa cũ còn rất tốt,nhất là nhạc cổ điển thường nằm trong các sưu tập kén người nghe. Giới audiotrong nước đã có nhiều gương đầu tư bạc tỷ vào phần cứng, đầu tư đĩa than cũngcả tỷ, có người đầu tư cả hai thứ đó ngang nhau… 3 năm qua sản lượng CD đi xuốngnhưng trái lại sản lượng dĩa than lại tăng đều do âm thanh đĩa than là vô địch,không thể copy, làm nhái. Thống kê ở Âu - Mỹ cho biết cứ 100 dàn âm thanhhi-end thì có trên 15 dàn có mâm đĩa than và rất nhiều audiophile bây giờ chơiđĩa than nhiều hơn chơi CD dù chơi đĩa than thực sự cầu kỳ, lỉnh kỉnh.

Trongkỳ trải nghiệm Ovation, để đổi mới, chúng tôi đã sắm thêm một mớ đĩa chọn lọc,đáng kể là 5 trong 100 đĩa than tuyển chọn nhạc cổ điển hay nhất mọi thời dohãng Sony thực hiện khoảng hơn 30 năm về trước. Tất cả còn trong tình trạnghoàn hảo kể cả bìa đĩa. Chúng tôi cũng sử dụng một số đĩa nhạc nhẹ khác. Chỉ cầnnghe mở đầu đĩa than R. Straus AlsoSprach Zarathustra, Op.30 với tiếng mặt đất rung chuyển dưới chân, tiếng trốngcái dồn tròn lẳn, giòn đanh vang dội trên mặt trống cực căng trước mặt, tiếngkèn trumpet xé toạc bầu trời ở phía trên… là đã thấy quá đã.

Cácconcerto cho violin và piano – mỗi concerto ghi trên một đĩa than - đều là nhữngtác phẩm để lại cho hậu thế của nhạc sĩ vĩ đại người Đức Johanness Brahms (1833– 1897). Violin concerto D Major củaBrahms do Isaac Stern chơi cùng New York Philharmonic Orchestra & ZubinMehta (Sony Record) hay Piano concertoNo2 B-flat Major của Brahms do Sviatoslav Richter chơi cùng ChicagoSymphony Orchestra & Erich Leinsdorf (RCA Gold Seal) đều là những đĩa thanthuộc hàng hay nhất mọi thời, hội đủ các yếu tố nhạc sĩ, tác phẩm, nghệ sĩ, dànnhạc, nhạc trưởng, hãng thu…

Ngoàicác đĩa vừa kể, chúng tôi còn sưu tầm thêm được 2 đĩa than Giao hưởng số 9 D minor của Brukner (dàn nhạc Columbia SymphonyOrchestra & Bruno Walter – Sony Record) và Giao hưởng số 9 C Major của Schubert (Munich Philharmonic &Rudolf Kempe, Sony Record). Với người sưu tầm, các đĩa nói trên còn quý vì sinhra vào thời thu thanh thuần analog. Chúng tôi nghe nhiều lần 5 đĩa mới được bổsung vào kho phần mềm này và thấy rằng cuộc trải nghiệm Ovation đúng là một dịptốt để có thêm những tư liệu mới, đầu tư hoàn toàn xứng đáng.

Mộtsố audiophile không tin một thiết bị audio có thể chơi tốt mọi dòng nhạc. Sự thực,với các thiết bị cấp thấp, điều đó cũng có thể gặp nhưng với các thiết bị cấpcao như Ovation thì không. Chúng tôi nghe John Denver qua đĩa than để đời củaông là John Denver’s Greates Hits (vớicác các ca khúc đồng quê như Take MeHome, Country Roads…) hay LP box 2 đĩa than Benny Googman – Big Bands – Half-speed mastered của Time Life Music(với các tiểu phẩm nhạc jazz diễn tấu bằng clarinet và giọng ca) và sẽ không thểđồng ý nếu có ai đó nói là… ‘không hợp’…

Box 5:

Ưu điểm:

Đơngiản là trên hết, ổn định, tinh tế

Sởhữu một lần cho trọn đời (trừ kim)

Nhược điểm:

Cầnthửa nắp đậy mica lớn và đẹp để chụp lại khi không dùng.

Cung cấp thiết bị: Audio Choice.